خسارت های میلیون دلاری با دریافت قطعات تقلبی الکترونیکی - وبلاگ تحصیل

به گزارش وبلاگ تحصیل، به گفته عضو کمیته ICT اتاق بازرگانی، عمدتا هزینه های خدمات پس از فروش که تولیدکنندگان داخلی هزینه می کنند، به دلیل کیفیت پایین قطعات است که کیفیت محصولات را هم پایین می آورد و از این رو مرکزی برای تشخیص هویت قطعات الکترونیک در ایران نیاز بود تا جلوی خسارت های میلیون دلاری که به عنوان قطعات اصلی پرداخت می کنیم و قطعات تقلبی به دست می آوریم، گرفته شود.

نشست خبری شروع به کار مرکز جامع غربالگری، آزمون و تشخیص هویت قطعات الکترونیک ایران و بررسی چالش های خرابکاری صنعتی، لزوم تشخیص هویت و بررسی چالش های مربوط به واردات و توزیع قطعات برگزار شد.

نسیم توکل -عضو کمیته ICT اتاق بازرگانی ایران- با بیان اینکه فعالیت به عنوان بازوی اجرایی تولیدکنندگان در صنعت الکترونیک، به ما نشان داده که این صنعت در زمینه تامین، ضعف های گسترده ای دارد، گفت: طبق آمارهای رسمی در 9 ماه گذشته از سال 1399، نزدیک به 128 میلیون دلار در رابطه با واردات قطعات الکترونیک هزینه شده است. قطعات الکترونیکی مدل های مختلفی دارد و بسیاری از قطعات الکترونیک سوار بر بُرد به صورت مونتاژشده وارد کشور می شود که هزینه تامین این قطعات جزو آمار مذکور نیست و ممکن است در صورت محاسبه این آمار و ارقام، میزان واردات قطعات دو برابر شود.

وی با بیان اینکه قطعات در حوزه الکترونیک، ماده اولیه هستند، اضافه نمود: الکترونیک یک صنعت مادر است و در بخش کنترلی، بسیاری از زیر صنایع جزو صنعت الکترونیک هستند. لوازم خانگی، خودرو، تجهیزات پزشکی، صنعت مخابرات و بسیاری از حوزه های مختلف جزوی از خانواده الکترونیک هستند. تقریبا از اوایل سال 1398 و از بخش صنعت و های تِک به ما گزارش شد که وجود قطعات تقلبی در ایران خرابکاری صنعتی را افزایش داده است و موجب خسارت میلیون دلاری شده است.

قطعات معیوب موجب خرابی محصولات الکترونیک می شود

این فعال اقتصادی با اشاره به لوازم خانگی به عنوان ساده ترین محصولات الکترونیکی که مردم می شناسند، اظهار کرد: هر چقدر به سمت تولیدات داخلی پیش می رویم، خرابی ها هم زیاد می شود و هنگام تعمیر متوجه می شویم که یک قطعه معیوب موجب خرابکاری شده است. قطعات الکترونیکی می تواند در عمر محصول تاثیرگذار باشد. عمدتا هزینه های خدمات پس از فروش که تولیدکنندگان داخلی هزینه می کنند، به خاطر کیفیت پایین قطعات است که کیفیت محصولات را هم پایین می آورد. البته در این زمینه مجموعه ای از عوامل دخیل است.

عضو اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: ارزی که به عنوان قطعات اصلی پرداخت می کنیم و در عوض قطعات تقلبی به دست می آوریم، بخش دیگری از خسارت های میلیون دلاری کشور است. اینطور نیست که شرکت های ما دنبال قطعات بی کیفیت باشند، اما مسائلی مانند تحریم، باعث مطرح شدن قطعاتی تحت عنوان های کپی شده که اصلا چنین چیزی وجود ندارد و هر چیزی به غیر از نمونه اصلی قطعات، تقلبی هستند.

توکل با اشاره به راه اندازی مرکز غربال گری بیان نمود: تعداد این مراکز در دنیا بسیار کم است. یک انجمن بین المللی برای تشخیص قطعات اصل و تقلبی در دنیا وجود دارد که 10 تا 12 مرکز معتبر شامل آن هستند که شعبات مختلفی در کشورهای دیگر دارند. از آنجایی که شروع زنجیره تامین قطعات الکترونیک عمدتا از آمریکا و چین است، این آزمایشگاه ها هم در این کشورها هستند و شعبات دیگری را در کشورهای دیگر دایر کرده اند.

وی ادامه داد: اخیرا در منطقه خاورمیانه، ترکیه برای ایجاد چنین مرکزی اقدام کرده و در آلمان هم فقط یک یا دو مرکز تشخیص هویت قطعات الکترونیک وجود دارد. اروپایی ها در زنجیره تامین، سیکلی دارند که جلوی ورود قطعات تقلبی را می گیرد اما به نظر می رسد خاورمیانه عملا مقصدی برای این قطعات کم کیفیت در دنیا شده، قطعاتی که به راحتی وارد کشورهایی مانند آلمان نمی شود. بنابراین نیاز شدیدی برای احداث چنین مرکزی در کشور وجود داشت.

این فعال اقتصادی با بیان اینکه در بررسی ها مشخص شد این آزمایشگاه های آمریکایی تن به همکاری نمی دهند، اظهار کرد: در مقابل، ما دیدیم تجهیزات عجیب و غریبی لازم نیست. قطعاتی که در صنعت الکترونیک استفاده می شوند بسیار کوچک هستند و اگر هزاران قطعه هم وارد آزمایشگاه شود، از لحاظ مکانی خیلی سطح وسیعی را دربرنمی گیرد. برای مثال فضای آزمایشگاهی در چین، در حدود 150 تا 200 مترمربع است و بیشتر دستگاه ها هم رومیزی هستند.

مذاکره با چین برای انتقال دانش

توکل ادامه داد: به غیر از خرابکاری صنعتی، بقیه مراحل تشخیص هویت طبق استانداردهای بین الملی یک حلقه و تجهیزات ساده دارد که قابل تامین است. پشت سر این تجهیزات و حلقه تشخیص هویت، دانش، عامل مهم و مشخص کننده بود که چطور این استانداردها مورد کاربری قرار گیرند و در زمینه تشخیص هویت عمل کنند. در نتیجه ما با چینی ها در ارتباط بودیم و مهر تا بهمن سال گذشته مذاکراتی برای انتقال دانش انجام شد. از همه مهمتر آرشیوی بود که آن ها طی 20 سال جمع آوری کرده بودند و برای تست در اختیار ما می گذاشتند. در نتیجه می توانستیم قطعاتی وارداتی را با آرشیو اصلی مقایسه کنیم تا قضاوتی درستی با نمونه های اصلی داشته باشیم.

وی با تاکید بر لزوم فعالیت و همکاری دولت، دانشگاه و صنعت در کنار هم، بیان نمود: ممکن است احداث چنین مرکزی هزینه بری بیشتر نسبت به فایده آن داشته باشد. فایده این مرکز مربوط به ارزش معنوی آن است که عملا جلوی میلیون ها دلار خسارت در زمینه کیفیت محصولات را می گیرد. هزینه تست یک محصول از لحاظ اقتصادی شاید به صرفه نباشد، اما ارزش معنوی آن با توجه به جبران خسارت به خصوص برای صنایع های تِک بالا است و ارزش اضافه نموده بالایی دارد.

عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: در این زمینه، تفاهم نامه ای با دانشگاه شریف منعقد شد تا با ایجاد دستورالعمل و آیین نامه کنار ما باشند و در پیشبرد برنامه خودمان پیش برویم. در بخش دولتی هم علی رغم اینکه مذاکرات ما مقداری طولانی شد، در نهایت با معاونت علمی ریاست جمهوری تفاهم نامه ای امضا کردیم تا حمایت های لازم برای گسترش این مرکز را انجام دهند. در بخش خرابکاری صنعتی دولت کاملا ذی نفع است و حتی چندین سال دولت به دنبال ایجاد چنین مرکزی بود که به علت طولانی شدن فرآیندها در سیستم دولتی این مرکز ایجاد نشد اما بخش خصوصی توانست شش مرحله از این 11 مرحله تشخیص هویت قطعات را راه اندازی کند.

توکل با بیان اینکه متخصصانی در مراکز مختلف براساس تخصص های گوناگون وجود داشتند که در این زمینه کار کرده بودند، اضافه نمود: ما در آزمایشگاه آنها را دور هم آوردیم که در مرکز جامع غربالگری حضور یافتند تا حتی اگر روزی رسید که نتوانستیم از انتقال دانش هر کشوری استفاده کنیم، خودمان بتوانیم این فرآیند را پیاده سازی کنیم؛ اتفاقی که تا الان هم به علت شیوع کرونا رخ داده است و حضور متخصصان ما در چین به مدت چند ماه عقب افتاده و به این نتیجه رسیدیم که دانش لازم در کشور وجود دارد و باید آن ها را گرد هم آوریم و به دستورالعمل تبدیل کنیم.

وی ادامه داد: در حال حاضر در مرحله اولیه و آزمایشی هستیم و این مرکز را افتتاح کردیم و برای ارتقا از سطح 6 به 11 نیازمند تجهیزاتیم تا جوابگوی همه نیازها به خصوص در صنعت های تِک باشیم. تشخیص هویت و آزمون قطعات الکترونیک ایران برای اولین بار در کشور ایجاد شده و دانشگاه و دولت هم در کنار بخش خصوصی صنعت های تک قرار گرفته است. آنچه مهم است، عمق دانش به شدت تخصصی است که علاوه بر تخصص و تحصیلات آکادمیک، به یک تجربه خاص متمرکز در تشخیص خرابکاری صنعتی و تشخیص اصل از تقلبی نیاز داشیم تا مسائل در این زمینه را از بین ببریم.

این فعال اقتصادی بیان نمود: گاهی می شنویم که پروژه ای بعد از مدت ها صرف زمان و هزینه، کار نکرده است. بعضا چنین تجهیزات پیشرفته ای به صورت عامدانه وارد می شد که جلوی کار کردن محصولات ما را بگیرد و و به غیر از خسارت میلیون دلاری، برند ملی کشور را هم از بین ببرد. این اتفاق به دفعات رخ داده و خرابکاری در زنجیره تامین این بلا را سر صنایع کشور آورده است.

توکل با بیان اینکه راه اندازی مرکز جامع غربالگری، آزمون و تشخیص هویت قطعات الکترونیک با توجه به دربرگیری قطعات الکترونیک در تمام صنایع، بسیار کلیدی بود، اضافه نمود: این مرکز می تواند مسائل موجود در طول عمر و کیفیت پایین محصولات ایرانی در قیاس با نمونه های خارجی را رفع کند یا مسائل مربوط به صنعت های تک که بعضا در مرحله اجرا کار نمی کردند را از بین ببرد.،ایسنا