عامه پسند ترجمه نمی کنم اما پیشنهاد می کنم - وبلاگ تحصیل

به گزارش وبلاگ تحصیل، منوچهر بدیعی با بیان این که برای مخاطب عام ترجمه نمی کند، معتقد است ادبیات عامه زیربنای ادبیات جهان است و می گوید: خوشحالم که کتاب های عامه پسند بیشتر شده و من به ناشران پیشنهاد می دهم کتاب های پلیسی ترجمه کنند.

این مترجم در گفت وگو با وبلاگ تحصیل درباره کتاب هایی که برای ترجمه انتخاب می شوند و به نظر می رسد به سمت کتاب های عامه پسند و پرفروش رفته اند، گفت: من مترجم حرفه ای نیستم؛ مدت ها قبل فرق مترجم حرفه ای و آماتور را توضیح داده ام که یک حرف تکنیکی است. مترجم حرفه ای کسی است که بیش از 50 درصد درآمدش از راه ترجمه باشد. هادی شفائیه، نخستین کسی که عکاسی جدی را در ایران ایجاد کرد و در فرانسه درس خوانده بود، می گفت وقتی در فرانسه می خواستند اتحادیه عکاسان آماتور را تشکیل دهند در تعریف عکاس آماتور گفتند که عکاس آماتور کسی است که کمتر از 50 درصد از درآمدش را از راه عکاسی به دست بیاورد. من مترجم آماتور هستم. چند وقت پیش به یکی از مترجمان جوان می گفتم، چرا منِ آماتور با شمای حرفه ای درباره مسائل ترجمه خودمان صحبت کنیم زیرا ما در دو جهانی جداگانه زندگی می کنیم، من به راحتی درباره ترجمه های آینده ام، کارهایی که می خواهم انجام دهم و برنامه هایی که دارم و کارهایی که نمی خواهم بکنم، می توانم صحبت کنم اما شما همه چیز را باید پنهان نگه دارید تا یک دفعه کار خود را عرضه کنید زیرا می خواهید از این راه پول دربیاورید.

منوچهر بدیعی با بیان این که آن طور که دیگران به ادبیات عامه نگاه می کنند، نگاه نمی کند، اظهار کرد: ادبیات عامه را زیربنای ادبیات جهان می دانم و دو ردیف قائل نیستم؛ یک ردیف برج بلند ادبیات جدی و اختصاصی و یک طرف فاضلابی به نام ادبیات عامه. از ابتدا با این طرز برخورد مخالف بودم. خودم دنبال این نرفتم که برای عوام چیزی را ترجمه کنم و هرچه ترجمه کردم برای مخاطبانی است که سوادشان کمی بیشتر از دیپلم باشد و بتوانند بخوانند حتی ترجمه داستان پلیسی ماه الماس را که تی.اس. الیوت معتقد است نخستین و بهترین داستان پلیسی است.

او با تأکید بر این که این تقسیم بندی را نمی پذیرد، گفت: الان را نبینید که کتاب های کودک در اختیار شماها قرار گرفته است، ما آن زمان مطالعه را از کتاب های عامه پسند شروع می کردیم بعد می خواستیم به عالم دیگری برویم از الکساندر دوما می خواندیم که هنوز هم برای عامه است. این ها زیربنا شدند تا بتوانیم صادق هدایت را بخوانیم. فهیمه رحیمی در اوج معروفیت و محبوبیت در میان مردم بود و تیراژهای غیرقابل تصوری داشت؛ معتقدم اگر این گروه نباشند، ادبیات عالی تحقق پیدا نمی کند. این که عده ای بیایند بگویند این ها بد است و نباید این کتاب ها را بخوانید درست نیست؛ خیال می کنید کسانی که در اتوبوسی در لندن و یا مترو پاریس کتاب می خوانند، آثار ژان پل سارتر را می خوانند؟ آثاری که می خوانند در مقابل آثار فهیمه رحیمی صفر است و یک پول سیاه ارزش ندارند. مردم ما هنوز حافظ و سعدی می خوانند، این مملکت هزار سال ادبیات دارد و ادبیات برای مردم است، چرا بگوییم فلان کتاب را نخوانید؟ خیلی خوشحالم که ادبیات عامه رواج پیدا کرده و لااقل مردم کتاب می خوانند، قبلا هیچ چیز نمی خواندند. بگذارید مردم این کتاب ها را بخوانند.

مترجم چهره مرد هنرمند در جوانی، بازار خودفروشی و آدم اول سپس گفت: در صحبت هایی که با ناشران داشتم به آن ها پیشنهاد می کنم فراموش نکنند که کتاب های پلیسی و جنایی منتشر کنند زیرا شما نمی توانید مردم را با جویس به سمت کتاب بکشانید. توجه داشته باشید در این مملکت بالاترین تیراژ برای کلیات سعدی است که 400 هزار نسخه در سال فروش می رود، یا حافظ تیراژ بالایی دارد، کدام کشور این طور بوده است؟ ادبیات خاص کشور را عوام هم بخوانند. نگاه من از 12 سالگی این طور بوده که ادبیات عام زیربنای ادبیات خاص است و اگر آن ها نباشند، این ها وجود ندارد.