ایمنی گلّه ای درباره کرونا واقعاً جواب می دهد؟ - وبلاگ تحصیل

به گزارش وبلاگ تحصیل، خبرنگاران: گسترش کروناویروس جدید در دنیا و عدم موفقیت در یافتن درمانی برای آن، بعضی از ناظران را بر آن داشته تا بر رویکرد های دیگری همچون مصونیت جمعی یا گله ای تأکید نمایند. این افراد معتقدند که وقتی همه جمعیت قابل توجهی از افراد به این بیماری مبتلا شوند، سرعت انتشار ویروس کند خواهد شد چرا که افراد غیرمبتلای کمتری وجود خواهند داشت تا تبدیل به میزبان ویروس شوند. اما آیا رویکرد مصونیت جمعی یا گله ای در مورد کروناویروس جدید عملی خواهد بود و می تواند در نهایت آن را مهار کند؟ خبرگزاری نیویورک تایمز، طی گزارشی به آنالیز این مسئله پرداخته است.

کروناویروس جدید به سرعت توانست در سراسر دنیا منتشر گردد چرا که اعتقاد بر این است که انسان ها هیچگونه ایمنی قبلی در برابر آن نداشتند. عدم آنالیز شیوه های شیوع این ویروس و نوع عملکرد آن منجر به از بین رفتن فاجعه بار جان ها خواهد شد. با این حال بعضی از سیاستمداران، اپیدمیولوژیست ها و متخصصان تأکید می نمایند که عملی ترین روش مشاخصه با کروناویروس جدید، ایجاد ایمنی به اصطلاح گله ای یا همان مصونیت جمعی است.

مفهوم ایمنی گله ای به طور معمول در زمینه واکسن ها شرح داده می گردد. وقتی افراد به اندازه کافی واکسینه شوند، یک عامل بیماری زا نمی تواند به راحتی در بین جمعیت گسترش یابد. برای مثال اگر به سرخک مبتلا باشید، اما تمام کسانی که با آن ها ارتباط برقرار نموده اید واکسینه شده اند، انتقال بیماری در راستا های آن متوقف می گردد.

میزان واکسیناسیون باید بالاتر از آستانه بیماری باشد که البته آن هم بستگی به سرعت و شیوه انتقال عامل بیماری زا دارد. ما هنوز دقیقا نمی دانیم قابلیت و سرعت انتقال کروناویروس جدید چقدر است، اما می گویند هر شخص به طور متوسط قادر است سه نفر دیگر را آلوده کند. این امر در زمینه مصونیت گله ای و یا جمعی یک معنای کاملاً تعیین دارد؛ این بدان معنی است که تقریباً دو سوم جمعیت برای مصونیت گله ای باید مصونیت پیدا نمایند.

در صورت عدم وجود واکسن، ایجاد ایمنی و مصونیت در برابر بیماری مانند Covid-19 احتیاج به آلوده شدن با کروناویروس جدید دارد. در چنین رویکردی، ابتلا به ویروس باید مصونیت را در برابر عفونت های بعدی به همراه آورد. اما دانشمندان هنوز امیدوار نیستند که این رویکرد عملی باشد و همچنین نمی دانند که در صورت ایجاد ایمنی، این مصونیت چه مدت می تواند ادامه یابد. آیا افرادی که به کروناویروس جدید مبتلا می شوند و سپس بهبود می یابند، امکان دارد دوباره به این ویروس مبتلا شوند و یا اینکه بدن آن ها نسبت به آن مصونیت پیدا می نماید؟ اگر بدن انسان دارای مصونیت می گردد این مصونیت دائمی خواهد بود و یا همچون آنفولانزا فصلی و مقطعی خواهد بود؟ به عبارت بهتر دانشمندان هنوز اطلاعات کاملی درباره این ویروس که فقط چند ماه پیش کشف شده است، ندارند.

اما حتی با فرض اینکه مصونیتی که بدن در برابر این ویروس ایجاد می نماید ماندگار باشد، تعداد بسیار زیادی از افراد باید برای رسیدن به آستانه ایمنی گله ای، آلوده شوند. با توجه به اینکه برآورد های فعلی حاکی از آن است که تقریباً 5 درصد از کل عفونت ها کشنده است، در پیش دریافت چنین رویکردی می تواند به معنی مرگ و میر های بسیار بالا خواهد بود. اما مهمترین موضوع در این زمینه این است که شاید با در پیش دریافت چنین رویکردی و رسیدن آستانه ایمنی گله ای، باز هم این ویروس از میان نرود.

با ایجاد ایمنی کافی در جمعیت، هر فرد مبتلا کمتر قادر خواهد بود افراد دیگر را آلوده کند و بنابراین یک بیماری همه گیر جدید نمی تواند از نو آغاز گردد. اما اپیدمی که قبل از این شرایط در جریان بود، همچنان گسترش خواهد یافت. به عبارت دیگر اگر 100000 نفر در اوج بیماری آلوده باشند و هر کدام 0.9 نفر را آلوده نمایند، هنوز هم 90000 عفونت جدید وجود دارد و آن ها نیز به نوبه خود تعداد دیگری را آلوده خواهند کرد. در واقع ایجاد مصونیت گله ای به سرعت عملی نخواهد شد چرا که سرعت انتقال این ویروس بسیار زیاد است و به نظر نمی رسد به محض دستیابی به سیستم ایمنی گله، متوقف گردد.

برای مثال اگر این بیماری همه گیر در ایالات متحده کنترل نگردد، ممکن است ماه ها پس از رسیدن به مصونیت گله ای ادامه یابد و میلیون ها نفر دیگر را در این فرایند آلوده کند. در واقع با سرانجام یافتن اپیدمی، بخش بزرگی از جمعیت آلوده می شوند که بسیار بالاتر از آستانه ایمنی مورد انتظار گله ای خواهد بود. این ابتلا های های اضافی همان چیزی است که اپیدمیولوژیست ها از آن به عنوان جهش اضافی یاد می نمایند.

نمودار نیویورک تایمز از شرایط افزایش احتمالی مبتلایان بعد انجام مصونیت گله ای

بعضی از کشور ها در کوشش هستند تا راه حل هایی را برای ایمن سازی جمعیت از کروناویروس، بدون استفاده از واکسن را در پیش بگیرند. به عنوان مثال سوئد از افراد مسن و افراد دارای مسائل بهداشتی و اساسی درخواست نموده تا خود را قرنطینه نمایند، اما بسیاری از مدارس، رستوران ها و کافه ها را باز نگه می دارد. بسیاری از مفسران اظهار داشته اند که این نیز می تواند برای کشور های فقیرتر مانند هند سیاست خوبی باشد. اما با توجه به میزان تلفات معمول در این بیماری، هیچ راهی برای انجام این کار بدون تعداد زیاد تلفات وجود ندارد. کشور سوئد نمونه شاخص این ادعاست چرا که هم اکنون کشته های بسیار بیشتری نسبت به همسایگان خود دیده است.

در چنین شرایطی به نظر می رسد در حال حاضر بسیار زود است که کوشش های خود برای مهار این اپیدمی را رها کنیم و منتظر باشیم تا اکثریت عظیمی از مردم دنیا، پیش از دست یابی به واکسن، به ویروسی آلوده شوند که حداقل 5 درصد مبتلایان را می کشد. علاوه بر این، ما نباید درباره توانایی خود در کشف واکسن و کنترل بیماری را با وجود همه کوشش های فوق العاده دنیای در طی این مدت را دست کم بگیریم و از آن عقب نشینی کنیم.

از اوایل بیماری همه گیر، ما از اقدامات مربوط به فاصله اجتماعی برای صاف کردن منحنی ابتلا استفاده نموده ایم. این اقدامات می تواند فشار بر سیستم مراقبت های بهداشتی را کاهش دهد. این کاهش فشار، زمان لازم را در اختیار جامعه علمی برای توسعه درمان ها و واکسن ها و همچنین ایجاد ظرفیت آزمایش و ردیابی قرار می دهد. شاید بعضی معتقد باشند که چنین اقداماتی در مورد ویروس پیچیده ای همچون کروناویروس جدید عملی نخواهد بود، اما تجربه کشور هایی همچون نیوزیلند و تایوان نشان داد که اقدامات مربوط به فاصله گذاری اجتماعی می تواند فرایند ابتلا را به طور قابل توجهی کاهش دهد و این امر باعث کاهش فشار بر کادر درمان این کشور ها شده است؛ بنابراین مدیریت شیوع کروناویروس با استفاده از فاصله گذاری دقیق اجتماعی غیر ممکن نیست و با استفاده از تجربه چنین کشور هایی می توان زمینه را برای مطالعات بر روی فراوری واکسن این ویروس فراهم کرد.

در واقع سخن گفتن از ایجاد مصونیت گله ای برای بیماری همچون COVID-19 و بدون در اختیار داشتن واکسن یا دارویی برای درمان قطعی آن، عواقب تعیینی دارد. سرعت انتشار این ویروس و میزان کشندگی آن تا به امروز، تعیین است و شمار افرادی که تا به امروز در دنیا به آن آلوده شده اند هم معلوم است؛ بنابراین یک واقعیت تلخ در راستا ایجاد مصونیت جمعی بدون واکسن وجود دارد و آن پذیرش تلفات قابل توجه انسانی برای رسیدن به هدفی نامعلوم و دور از دسترس است.

منبع: NYtimes